بررسی سیستماتیک اثرات استقرار مولفه های سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد iso 9001:2000 در تعالی عملکرد شرکت های تولیدی بر مبنای رویکرد efqm ( مطالعه موردی : صنایع کاشی و سرامیک استان یزد )

با توجه به اینکه نزدیک به یک دهه از معرفی استاندارد ایزو 9001 ( ویرایش 2000 ) و بکارگیری آن در واحدهای صنعتی و خدماتی کشور می گذرد، و نظر به نوع نگرش منفی به وجود آمده در مورد این استاندارد مبنی بر عدم اثربخشی آن، پاسخ به این سوال که " آیا استقرار سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد ایزو 9001 در سازمان ها، می تواند برای سازمان ها سودمند واقع شود و آنها را در راه تعالی یاری رساند؟ " ضروری می نماید؛ که در این راه انجام پژوهشی سیستماتیک با دیدی همه جانبه والبته واقع گرا می تواند مفید فایده واقع شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات استقرار سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد iso 9001:2000 در شرکت های کاشی و سرامیک استان یزد می باشد؛ که با توجه به قابلیت های مدل جایزه کیفیت اروپا موسوم به مدل efqm در ارزیابی جامع و همه جانبه سازمان ها، در این تحقیق از این مدل برای ارزیابی اثرات استقرار استاندارد ایزو 9001 استفاده شده است. در این تحقیق تحلیلی که به واسطه استفاده از چارچوب مدل efqm از سایر تحقیقات مشابه متمایز است، درابتدا با طراحی پرسشنامه و مصاحبه با نمایندگان مدیریت شرکت های کاشی و سرامیک استان یزد که موفق به دریافت گواهینامه استاندارد شده اند اثرات استقرار استاندارد به صورت کیفی مورد پرسش قرار گرفته و سپس با استفاده از آزمون های آماری مانند آزمون میانگین، مقایسه میانگین دو جامعه مستقل و آنالیز واریانس، داده های جمع آوری شده تحلیل شدند. نتایج تحلیل ها نشان داد که استقرار استاندارد ایزو 9001:2000 از حیث رهبری، خط مشی و استراتژی، فرآیندها و نتایج مشتری اثربخش واقع شده اما از جهت کارکنان، نتایج کارکنان، شراکت ها و منابع، نتایج جامعه و نتایج کلیدی عملکرد نتوانسته سازمان ها را در راه تعالی یاری نماید. نتایج بر این مطلب دلالت دارند که اگرچه استاندارد ایزو در بعد توانمندسازی اثربخش است اما در بعد نتایج، این استاندارد از اثربخشی برخوردار نبوده و می توان با اطمینان بالایی ادعا نمود که استاندارد ایزو 9001 از نگاه مدل efqm به طور کلی در تعالی سازمان ها اثربخش نیست.